با رسیدن فصل پاییز و وزیدن خنکای روح بخش آبان ماه، زیبایی و رنگارنگی پرهای یک “سُهره طلایی کرمانشاهی” یا زیبایی آواز یک «پری شاهرخ» در شهرستان کنگاور می تواند هر بیننده یا شنونده‌ای را مدهوش خود کند.
استان کرمانشاه زیستگاه ۲۵۰ گونه پرنده بومی و مهاجر
رئیس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی شهرستان کنگاور در این راستا اظهار کرد: یکی از انواع گردشگری‌های رایج در جهان امروز، گردشگری پرنده‌نگری است.
«محمدجواد عظیمی» افزود: دوستداران طبیعت و حیات وحش در این نوع از گردشگری به محل‌های زندگی پرندگان بومی و یا ایستگاه‌های پرندگان مهاجر در بهار و پاییز می روند، از آنها بازدید و لحظات زیبایی را ثبت و ضبط می کنند.
این کارشناس گردشگری عنوان کرد: استان کرمانشاه با داشتن تالاب ها، رودخانه ها، سراب ها و زیستگاه های طبیعی متنوع مکان زیست نزدیک به ۲۵۰ گونه پرنده بومی و مهاجر است.
او با بیان اینکه تنوع پرندگان شکاری در این استان بسیار زیاد و تماشایی است، تصریح کرد: انواع پرنده های زیبایی همچون بوف، عقاب قهوه ای و سیاه، قرقی، شاهین، باز و شاه باز در این استان زندگی می‌کنند که در چرخه طبیعت وجود آنها بسیار مفید و صنعت ارزشمند گردشگری محسوب می‌شود.
وی در ادامه به حضور پرنده زیبای باغات کنگاور اشاره کرد و گفت: یکی از زیباترین پرندگان مهاجر که در اواخر تابستان در باغات کنگاور مشاهده می‌شود، “پری شاهرخ” نام دارد که پرنده‌ای با جثه نسبتاً درشت، میوه خوار و به رنگ زرد طلایی می باشد.
او در خصوص ویژگی های این پرنده خوش آواز، توضیح داد: پری شاهرخ زیباست اما خجالتی. خیلی بیشتر از آنکه ببینیدش صدایش را می شنوید و چه آواز زیبایی دارد. حتماً آوازش را تشخیص خواهید داد و آن موقع است که تلاشتان برای دیدن شکوه زرد رنگش آغاز می شود.
این کارشناس حوزه گردشگری ادامه داد: در آواز “پری شاهرخ” گویی می گوید: “یوسف بیا” از این رو در بخش هایی از استان همدان او را “یوسف بیا” خطاب می کنند و افسانه ای برای آن نقل می کنند که این پرنده همان زلیخاست که به دنبال یوسف می گردد.
جذب گردشگر پرنده‌نگر از اهداف توسعه‌ای گردشگری شهرستان کنگاور
رئیس میراث فرهنگی کنگاور در ادامه عنوان کرد: جذب گردشگر عمومی و حرفه‌ای پرنده‌نگر از هدف‌های توسعه‌ای گردشگری شهرستان به شمار می‌رود و برای عملی شدن نیاز است برنامه‌ها و رویدادهایی در این زمینه اجرا و بازخورد آن دریافت شود.
وی افزود: می توان این صنعت گردشگری مغفول و نوپا در استان کرمانشاه را با معرفی مناسب در رسانه ملی، شبکه های اجتماعی، تهیه فیلم های کوتاه، مستند، دفترک، کارت پستال و… به عنوان یکی از مقاصد مهم گردشگری پرنده نگری در ایران بدل کرد.
عظیمی در خاتمه سخنان خود یادآور شد: آرامش و لذت پرنده نگری به حدی است که بسیاری از روانشناسان آن را راه حلی برای آرامش فکری و تقویت روحیه افراد می دانند؛ توریست پرنده نگر نسبت به بقیه گردشگران به زیرساخت های گردشگری چندان اهمیت نمی دهد و آنان بیشتر اوقات خود را در دل طبیعت می گذرانند و موضوع هتل، حمل و نقل و رستوران خیلی برایشان جذاب نیست و این از مزایای تسهیل در جذب گردشگر به استان کرمانشاه خواهد بود.
فرود طولانی مدت پرنده ها در سد کبوترلانه(آناهیتا)
رئیس اداره محیط زیست شهرستان کنگاور نیز در گفت و گو با خبرنگار ایرنا، فصل مهاجرت پرندگان مهاجر به کنگاور را از نیمه آبان ماه تا نیمه آذر اعلام کرد و گفت: بسته به شرایط آب و هوایی ممکن است زمان مهاجرت پرنده ها پس و پیش شود.
«مجتبی گداری» افزود: بسته به شرایط آب و هوایی و نوع پرنده، این پرنده ها مدتی در سراب “دهلر” کنگاور ساکن می مانند، رفع خستگی می کنند، به مسیر خود ادامه می دهند و در برخی موارد نیز در برخی از نقاط استان ساکن شده و بومی می شوند و به علاوه زاد و ولد و جوجه آوری هم خواهند داشت.
به گفته این مسئول، پرندگان مهاجری که از نقاط مختلف به کرمانشاه می آیند در تالاب ها، رودخانه ها، برکه ها، سدها و آبگیرهای استان ساکن می شوند.
گداری؛ مهمترین گونه های پرنده مهاجر که به استان کرمانشاه سفر می کنند را غاز، مرغابی، حواصیل، خانواده اردک ها، کله سبزها، فلامینگوها و پرنده های کنار آبزی همچون لک لک ها نام برد.
رئیس اداره محیط زیست شهرستان کنگاور ادامه داد: تالاب هشیلان مهمترین منطقه فرود پرندگان مهاجر است که تحت نظارت محیط زیست قرار دارد و جایگاهی امن برای این پرنده ها به شمار می رود ولی در شهرستان کنگاور اصولا پرنده های کنارآبزی ممکن است در سراب دهلر ساکن شوند ولی بیشتر پرنده های مهاجر مدت کوتاهی در کنگاور استراحت و به راه خود به سمت جنوب ادامه می دهند.
وی با اشاره به اهمیت راه اندازی سد کبوترلانه برای ساکن شدن پرنده های مهاجر، اظهار داشت: در صورتی که سد کبوترلانه (آناهیتا) به مرحله بهره برداری برسد می‌تواند اسکان مناسبی به صورت طولانی مدت برای پرنده‌های مهاجر باشد.
آیا پرنده نگری تهدیدی برای حیات پرندگان محسوب می شود؟
وی با اشاره به برخی آداب پرنده نگری که این گردشگران نباید به لانه پرندگان نزدیک شوند و به تخم پرنده دست بزنند و یا در تغذیه آنها دخالت کنند، عنوان کرد: این شاخه از گردشگری تهدیدی برای حیات وحش ایجاد نمی کند.
گداری تاکید کرد: آشنایی شهروندان با انواع گونه‌های پرندگان بومی و مهاجر و نحوه زیست آنان در زیستگاه، آشیان‌گزینی، تغذیه، زادآوری و بیان اهمیت و ارزش زیست محیطی پرندگان و نقش آنها در اکوسیستم‌های شهری و مهمتر از همه آرامش روحی و روانی از جذابیت های پرنده نگری است که زمینه مشارکت بیشتر شهروندان برای صیانت از این گونه های ارزشمند را فراهم می کند.
رهاورد
با اینکه پرنده نگری تفریحی علمی و ارزان است و نیاز به تجهیزات گرانقیمت ندارد و با یک دوربین دوچشمی ساده قابل انجام است اما توسعه آن در شهرستان کنگاور به صورت حرفه ای نیازمند زیرساخت هایی نظیر آژانس های تخصصی، تور لیدرهای متخصص پرنده شناس، آموزش های پرنده نگری و معرفی مکان های خاص پرنده نگری با هماهنگی سازمان های حفاظت محیط زیست و میراث فرهنگی و ابلاغ ضوابط و دستورالعمل های مربوطه در مناطق تحت مدیریت می باشد.
چهار سراب کبوترلانه، فش، دهلر و ماران از جاذبه‌های طبیعی کنگاور و میزبان پرنده‌های مهاجر هستند که به ترتیب در غرب، شمال‌غرب، شمال و جنوب‌غربی شهر قرار گرفته‌اند. این سراب‌ها از مکان‌های پرورش ماهی هم هستند و در فصل بهار و پاییز زیبایی خاصی دارند. این سراب‌ها، نگاه هر مسافری را به خود جذب می‌کند.